Ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole jest dopuszczalne?

Czym są nieobecności nieusprawiedliwione?

Zanim przejdziemy do analizy dopuszczalnej liczby nieobecności, warto zdefiniować, czym właściwie są nieobecności nieusprawiedliwione:

• Nieobecność nieusprawiedliwiona to każda nieobecność ucznia na zajęciach, która nie została usprawiedliwiona przez rodzica, opiekuna prawnego lub pełnoletniego ucznia w terminie i formie określonej w statucie szkoły
• Nieobecność staje się nieusprawiedliwioną, gdy minie termin na dostarczenie usprawiedliwienia (najczęściej 7-14 dni od powrotu do szkoły)
• Samowolne opuszczenie lekcji (tzw. ucieczka) zawsze traktowane jest jako nieobecność nieusprawiedliwiona

Warto pamiętać, że każda szkoła może nieco inaczej definiować szczegółowe zasady dotyczące nieobecności w swoim statucie.

Przepisy prawne a ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole

Polskie prawo oświatowe nie określa jednoznacznie, ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole może mieć uczeń, zanim zostaną wyciągnięte konsekwencje. Kluczowe akty prawne w tym zakresie to:

• Ustawa Prawo oświatowe
• Ustawa o systemie oświaty
• Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej dotyczące oceniania i klasyfikowania uczniów

Przepisy te nakładają na uczniów obowiązek regularnego uczęszczania na zajęcia, ale nie precyzują konkretnej liczby dopuszczalnych nieobecności nieusprawiedliwionych. Zamiast tego, szczegółowe regulacje w tym zakresie znajdują się w wewnętrznych dokumentach szkół.

Statut szkoły a nieobecności nieusprawiedliwione

Najważniejszym dokumentem określającym, ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole może mieć uczeń, jest statut danej placówki. To właśnie w nim znajdują się szczegółowe zasady dotyczące:

• Procedur usprawiedliwiania nieobecności
• Terminów dostarczania usprawiedliwień
• Konsekwencji przekroczenia określonej liczby godzin nieusprawiedliwionych
• Wpływu nieobecności na ocenę z zachowania

Każda szkoła ma prawo ustalić własne progi i konsekwencje, dlatego tak ważne jest zapoznanie się ze statutem konkretnej placówki.

Ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole wpływa na ocenę z zachowania?

Jedną z pierwszych i najczęstszych konsekwencji nieobecności nieusprawiedliwionych jest obniżenie oceny z zachowania. Typowe progi stosowane w szkołach to:

Szkoła podstawowa

• Ocena wzorowa: 0-2 godziny nieusprawiedliwione w semestrze
• Ocena bardzo dobra: 3-5 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena dobra: 6-10 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena poprawna: 11-15 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena nieodpowiednia: 16-25 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena naganna: powyżej 25 godzin nieusprawiedliwionych

Szkoła ponadpodstawowa

• Ocena wzorowa: 0-3 godziny nieusprawiedliwione w semestrze
• Ocena bardzo dobra: 4-8 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena dobra: 9-15 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena poprawna: 16-25 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena nieodpowiednia: 26-35 godzin nieusprawiedliwionych
• Ocena naganna: powyżej 35 godzin nieusprawiedliwionych

Powyższe progi są jedynie przykładowe i mogą się różnić w zależności od konkretnej szkoły. Zawsze warto sprawdzić zapisy w statucie swojej placówki.

Konsekwencje przekroczenia dopuszczalnej liczby nieobecności nieusprawiedliwionych

Poza wpływem na ocenę z zachowania, ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole może prowadzić do poważniejszych konsekwencji? Oto typowa progresja działań podejmowanych przez szkołę:

10-15 godzin nieusprawiedliwionych

• Rozmowa wychowawcy z uczniem
• Powiadomienie rodziców/opiekunów prawnych
• Wpis do dziennika

20-30 godzin nieusprawiedliwionych

• Wezwanie rodziców na rozmowę z wychowawcą
• Podpisanie kontraktu lub zobowiązania do poprawy frekwencji
• Skierowanie ucznia na rozmowę z pedagogiem szkolnym

30-50 godzin nieusprawiedliwionych

• Wezwanie rodziców na rozmowę z dyrektorem szkoły
• Udzielenie uczniowi nagany
• Założenie indywidualnej karty obecności z codziennym monitorowaniem

Powyżej 50% nieobecności na danych zajęciach

• Ryzyko nieklasyfikowania z danego przedmiotu
• Konieczność zdawania egzaminu klasyfikacyjnego

Powyżej 50 godzin nieusprawiedliwionych (lub inny próg określony w statucie)

• Powiadomienie sądu rodzinnego o uchylaniu się od obowiązku szkolnego/nauki
• Powiadomienie gminy o nierealizowaniu obowiązku szkolnego/nauki
• W skrajnych przypadkach – wszczęcie procedury skreślenia z listy uczniów (dotyczy tylko uczniów pełnoletnich w szkołach ponadpodstawowych)

Nierealizowanie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki

Szczególnie poważną konsekwencją dużej liczby nieobecności nieusprawiedliwionych jest uznanie, że uczeń nie realizuje obowiązku szkolnego (dotyczy uczniów szkół podstawowych) lub obowiązku nauki (dotyczy uczniów do 18. roku życia).

W takich przypadkach:

• Dyrektor szkoły powiadamia gminę właściwą ze względu na miejsce zamieszkania ucznia
• Gmina może nałożyć na rodziców/opiekunów prawnych karę grzywny w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (do 10 000 zł)
• Sąd rodzinny może zastosować środki wychowawcze wobec ucznia lub ograniczyć władzę rodzicielską rodzicom

Za nierealizowanie obowiązku szkolnego/nauki uznaje się najczęściej nieusprawiedliwioną nieobecność przekraczającą 50% zajęć w miesiącu, choć niektóre gminy stosują niższe progi.

Nieobecności a klasyfikacja ucznia

Istotnym aspektem związanym z frekwencją jest możliwość nieklasyfikowania ucznia z powodu zbyt dużej liczby nieobecności. Zgodnie z przepisami:

• Uczeń może być nieklasyfikowany z jednego, kilku lub wszystkich przedmiotów, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w okresie, za który przeprowadzana jest klasyfikacja
• Przy czym nie ma znaczenia, czy nieobecności są usprawiedliwione czy nie – liczy się sam fakt nieobecności
• W przypadku nieobecności usprawiedliwionych uczeń ma prawo do egzaminu klasyfikacyjnego
• W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionych rada pedagogiczna może, ale nie musi, wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny

Oznacza to, że duża liczba nieobecności nieusprawiedliwionych może skutkować brakiem możliwości klasyfikacji i w konsekwencji brakiem promocji do następnej klasy.

Jak szkoły monitorują ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole ma uczeń?

Współczesne szkoły dysponują różnymi narzędziami do monitorowania frekwencji uczniów:

Dzienniki elektroniczne

Większość szkół korzysta obecnie z dzienników elektronicznych, które umożliwiają:

• Bieżące śledzenie frekwencji przez rodziców i uczniów
• Automatyczne zliczanie liczby godzin nieusprawiedliwionych
• Generowanie raportów i statystyk dotyczących frekwencji
• Szybkie powiadamianie rodziców o nieobecnościach

Systemy powiadamiania

Wiele szkół stosuje systemy automatycznego powiadamiania rodziców o nieobecności dziecka:

• SMS-y wysyłane do rodziców, gdy dziecko nie pojawi się w szkole
• Automatyczne e-maile z informacją o nieobecnościach
• Powiadomienia w aplikacjach mobilnych dzienników elektronicznych

Regularne zestawienia

Wychowawcy klas regularnie przygotowują zestawienia frekwencji:

• Miesięczne raporty frekwencji
• Analizy przedstawiane na zebraniach z rodzicami
• Podsumowania semestralne i roczne

Praktyczne porady – jak uniknąć nieobecności nieusprawiedliwionych?

Aby uniknąć problemów związanych z nieobecnościami nieusprawiedliwionymi, warto stosować się do kilku praktycznych wskazówek:

Dla rodziców

• Zapoznaj się dokładnie ze statutem szkoły i procedurami usprawiedliwiania nieobecności
• Regularnie sprawdzaj frekwencję dziecka w dzienniku elektronicznym
• Usprawiedliwiaj nieobecności w terminie określonym w statucie (najczęściej 7-14 dni)
• W przypadku dłuższej choroby dziecka, informuj szkołę na bieżąco
• Utrzymuj regularny kontakt z wychowawcą

Dla uczniów

• Pamiętaj o dostarczeniu usprawiedliwienia w terminie
• Jeśli jesteś pełnoletni i sam usprawiedliwiasz swoje nieobecności, rób to odpowiedzialnie
• Monitoruj swoją frekwencję w dzienniku elektronicznym
• W przypadku problemów osobistych wpływających na frekwencję, porozmawiaj z wychowawcą lub pedagogiem

Najczęściej zadawane pytania o nieobecności nieusprawiedliwione

Ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole skutkuje obniżeniem oceny z zachowania?

Zależy to od statutu konkretnej szkoły. Najczęściej już 3-5 godzin nieusprawiedliwionych w semestrze uniemożliwia otrzymanie oceny wzorowej z zachowania, a powyżej 25-35 godzin może skutkować oceną naganną.

Czy pojedyncze spóźnienia są liczone jako nieobecności nieusprawiedliwione?

Zazwyczaj nie. Spóźnienia są odnotowywane oddzielnie, choć niektóre szkoły stosują zasadę, że określona liczba spóźnień (np. 3 lub 5) jest równoważna jednej godzinie nieusprawiedliwionej.

Czy szkoła ma obowiązek informować rodziców o nieobecnościach dziecka?

Tak, szkoła powinna informować rodziców o nieobecnościach ucznia, szczególnie jeśli są one częste lub długotrwałe. Współcześnie odbywa się to najczęściej za pośrednictwem dziennika elektronicznego.

Czy nieobecność na części lekcji (np. tylko na pierwszej lub ostatniej) jest traktowana tak samo jak nieobecność całodniowa?

Każda nieusprawiedliwiona godzina lekcyjna jest liczona oddzielnie. Ucieczki z pojedynczych lekcji są traktowane jako nieobecności nieusprawiedliwione i sumują się z innymi nieobecnościami.

Czy pełnoletni uczeń może mieć więcej nieobecności nieusprawiedliwionych?

Nie, przepisy dotyczące frekwencji są takie same dla wszystkich uczniów, niezależnie od wieku. Różnica polega jedynie na tym, że pełnoletni uczeń może sam usprawiedliwiać swoje nieobecności, ale nadal obowiązują go te same progi i konsekwencje.

Podsumowanie: najważniejsze informacje o nieobecnościach nieusprawiedliwionych

• Nie istnieje jednolity, ogólnopolski limit określający, ile nieobecności nieusprawiedliwionych w szkole może mieć uczeń – szczegółowe zasady określa statut każdej placówki
• Już kilka godzin nieusprawiedliwionych w semestrze może wpłynąć na obniżenie oceny z zachowania
• Przekroczenie 50% nieobecności na danych zajęciach może skutkować nieklasyfikowaniem ucznia
• Nieusprawiedliwiona nieobecność przekraczająca 50% zajęć w miesiącu jest często uznawana za nierealizowanie obowiązku szkolnego/nauki
• Konsekwencje dużej liczby nieobecności nieusprawiedliwionych mogą obejmować: rozmowy dyscyplinujące, nagany, powiadomienie sądu rodzinnego, kary finansowe dla rodziców
• Współczesne szkoły monitorują frekwencję za pomocą dzienników elektronicznych i systemów powiadamiania
• Aby uniknąć nieobecności nieusprawiedliwionych, należy terminowo dostarczać usprawiedliwienia i utrzymywać regularny kontakt ze szkołą
• Każda szkoła ma własne procedury dotyczące usprawiedliwiania nieobecności, dlatego warto zapoznać się ze statutem konkretnej placówki